Boorn & Boerschop 2020-03: Corona plus en Hoo Langoor te passe kwam

Corona plus

Auteur: Johan Kwast

‘t Coronavirus loert. Bepearkingen in doon en loaten leait oe an baanden. Knellende moatregelen woar gin meanske op zit te wochen. Nemt noe dat binnen bliewen. ‘k Heur wal biej de oalden, mear aj oe niks biezeunders plög, deank ik: “Wat binnenbliewen, as ‘t good weer is der oet, de ruumte in.” Wal ofstaand holen vanzölf, mear wieders ‘n luk zölf bepoalen wat kan. 1,49 m ofstaand holen is genog, want ‘t is vriedag en ik doo an weekendkorting.

Mooi zunnig weer, ‘n uur of twee, tied um roond te veuren. ‘t Zal dit moal op de vistrappen in de Borrnse bekke an, doar woar destieds de butte van ‘n mammoet “Boris” bint opgreawen. Doar bint noe vaak bössels van jongs an ‘t visken, zeait mear volop an ‘t möllen. Ok komt der met regelmoat kano’s duur de bekke.

Op weg der hen kom ik ditmoal eers an wat aans veurbiej. Op ’t grösveeld biej Stroomeschviewer zit ’n vröuwke in ’t ankommen, ’k schat eur ‘n joar of achtteen. ‘t Hef ‘n joonk heunke an ‘n reem, ‘t flikvlooit en dawwelt der met. ‘k Heb wal an de tied, dus ik der op of en knup ‘n proatje met eur an.

“Doar he’j ‘n mooi pluzig heunke, hoo oold is ‘t?” “Ja, ze is twee maand en heeft nog veel nesthaar.” “Wat veur meark is ‘t?” “Het is een kruizing van een terriër en nog wat. De moeder loopt daar, maar lijkt er niet veel op.”

Zoonder reem schungelt “de moohoond” roond. ‘t Luustert vuur gin nen meter as ‘t deerntje eur röp. Nee, an Toos doar köj weanig an zeggen, dat köj nich.

“He’j al nen naam vuur dizzen doonsheurigen?” “Nee, nog niet”. In elk geval niet een ouderwetse naam als “Toos””. “Neumt ne “Twickel”, nen echten Twentsen naam.” “Zo gek nog niet, maar we zien wel.” “He’j de school der al opzitten?” “Nee, ik doe MBO, ik moet nog twee jaar.” “Wat vuur kaant goa’j oet?” Assistente in de mondzorg lijkt me wel leuk.” Ik zol wat aans können oetprakkezeren as biej de leu in ‘t moondweark liggen te knooien, mear dat zeg ik eur nich. ‘t Is intusken in de bene kömmen.

‘k Zee ‘n slaank, good ‘ebowd deerntje. Proaten wol ‘t wal, ik ok wal. “Doo’j ok an sport?” “Zo af en toe ga ik naar de sportschool, maar verder eigenlijk niet.” “’k Har oe wiezer versletten. Op zich is der niks mis met, mear op oewen leaftied en met oen lengte zol ik wat aans oetzeuken.” “Waaraan denkt u dan?” “Noe, in ne sportschool doo’j alns binnen, ‘t is der vriej eentonig en ie möt der nen hoop lawaai anheuren”. “Ja, dat is zo.” “Met oew lengte zo’k zeggen goat basketballen, volleyballen of goat biej atletiek”. A’j nich zo van de teamsporten bint kö’j, ik neum mear wat, goan hardlopen, fietsen, schaatsen of skeeleren en ‘t kost oe niks. Corona zoch oe doar nich. En … wat meer is, ie könt an de konditie doon op tieden dee oe past. Zeukt oe nen mooien fietspad oet en ie skeelert der nen eand op lös. A’j wilt lopen goa’j ‘n bos in. Ie maakt gebroek van ne natuurlijke omgeving, bint in de frisse loch en könt oezölf wean biej wa’j doot.”

“Hoe bedoelt u?” “’k Meark dat ‘t wal leer an wil nemmen, mear dat ‘t wat sport angeet ‘n volslagen onbeschrewen blad is. Dat har ik nich verwocht.

“Noe, ie loopt in ‘n bos op lekker verende oondergroond en maakt gebroek van dinge dee a’j doar tegenkomt.” ‘t Deerntje luustert met andach. “Is der ‘n heuveltje, dan goa’j der op en der of, in oew eagen tempo. Boomstämkes dee ligt der ok vuur niks. Deankt mear oet wa’j doar zoal op doon könt. Met stökke smieten of doarmet bewegingen doon, dat kan ok. Van beume kö’j mooi gebroek maken biej rek- en strekoefeningen of sprintjes trekken. Dreuge slootjes met blad, baanken en fietspöalkes dee doot ‘t ok good. Völ lopen, röstig oamhalen; spöllenderwieze luusteren noar wat oew lichaam an kan. Eers heanigan beginnen. Dat neumt ze de “Fartlek”-methode, et vaartspel, mear dat dö’t der nich too. Deank der mear oawer noa”. “Zo heb ik er nog nooit tegenaan gekeken. Kun je dat met meerdere personen doen?” “Joa, wis wal, want ‘t sociale kontakt heurt der ok biej. Zolang a’j nog met mekaar proaten könt, geet ‘t good. Mear ‘n betje begeleiding doarbiej zol nich verkeerd wean.” “Dat u dat allemaal zo weet.” “Joa, nöast mien weark he’k doar völ met van doon e’had. En mien hele leawen zat ik in de atletieksport.” “Ook nu nog?” “Nee, dat was. Mear ik kan der met plezeer op wierum kieken, dat kaan’k. ‘t Hef mie völ e’brach.”Zo kuiert wiej der wat of.

“Doet u nu nog wat?” “As ‘t weer der noar is veur ik wat roond, der is hier nog genog te zeen en te beleawen. Wieders leas en puzzel ik wat. En ik bin nog biej wat verenigingen, oondermeer biej de Heemkunde en ’n Kreenk vuur de Twentse sproak.” maal plat.” “Of wat der vuur duur möt goan?” “Precies, soms is het echt plat of half Nederlands. Daar houd ik niet zo van. Ik versta Twents goed, maar spreek het niet. Opa en oma en mijn ouders spreken het onderling wel. Daar steek ik toch wat van op.” “Kö’j et Twents leazen?” “Nou, met een beetje moeite lukt dat vrij aardig.” “Dan kan ‘k oe doarbiej deank ik nog wat an de haand doon. ‘k Heb vurig joar ‘n book, met 50 kotte verhalen in de Twentse taal ‘eschrewen. Ze goat oawer herkenbare alledaagse dinge.” “Goh, wat leuk zeg; zoiets spreekt me aan. Dat boek zou ik graag willen hebben.” “Jammer veur oe, mear ‘t book is oetverkoch. ‘k Heb ‘t in eagen beheer oet’ebrach, ‘k was er zo van of. Mear de Boornse bieb dee hef et, vroag der doar mear ees noar. ‘t Book heet: “Tusken doem en wiesvinger.”
”Ik ga er maandag gelijk naar toe, ik ben erg benieuwd.” “En, hardop leazen dat helpt. ‘k Veen et mooi da’j der zo völ met op hebt. Misschien zee ik oe hier of doar nog wal ‘n moal wier, dan heur ik wal hoo ‘t oe is of’estokken.” “Oh, vast wel. U hebt me heel wat bijgebracht, daar word ik nu echt blij van. En ik zal mijn ouders zeggen, dat ze gerust Twents met me kunnen spreken. Heel erg bedankt voor dit fijne gesprek en nog een mooie middag gewenst. “’k daank oe ok en weans oe van ‘t zölfde en good goan.”
Dee waarme weurde van dat deerntje döt mien good. Ik scootmobiel verdan en deank biej miej zölf: “Dit was met rech Corona plus.”

Hoo Langoor te passe kwam

Auteur: Johan Kwast

As Wiej noa ’t weark in Hengel noar Boorn hen fietst, keump der op de heugte van Fottenboer nen hazen oet de weare anzetten. Iederbod zee’j em effen boawen ’t wellige hoge grös oetkommen.

’t Is nen mennigen en doodleuk geet-e millen op ’n fietspad zitten kieken. ’t Deer is der met de gedachen nig biej en blif mear zitten. Oons zöt-e nich ankommen. Wiej hebt em noe al kot vuur ’t rad. “Toe jong goat vot.” Wiej möt ofremmen en dan ineens wördt ’t deer wakker en schöt ’n bearm in.
Onnoos is-e in ’t grös of hee bedech zich. Hee spreenk op en in paniek rent-e wierum, ’n fietspad oawer op de stroat an. Dat har-e better nich können doon. Loat noe net op dat momeant der ne grote vrachwagen veuren! Te laat! In volle vaart knalt langoor tegen de nummerplaat an. Doar kan-e nich tegen en blif liggen. De vrachwagen geet der netjes met de ra langs hen.
Ik rap van de fietse of en dat noar ’n hazen hen. Hee hef ’t wal ‘e leden mear ie zeet der zo niks an. Joa, alleen ’n dröppelke blood an ’n bek. Vuur ’n hazen plat wördt ‘e jach krieg ik ‘m op. Zo’n deer kö’j toch ok nich liggen loaten, nich woar? “Leen wil ie em hebben?” ”Nee, nem ie em mear met!” Eagenlijk he’k der ok nich zovöl met op, mear ik weet hoo-e an ’n eane is kömmen. Nog waarm en peuntgaaf knup ik langoor in ’t langs oonder de snelbeenders op ’n bagagedreager. ‘k Doo der ne Boornse kraant oawerhen um em ’n luk an ’t oog te onttrekken. De lange achterpeut zwoekt op ’t spatbröd. Zo trap ik der heel Boorn met duur op de kökken an.
‘k Weet der deank ik wal een den em wil villen. ‘k Bel. “Joa, brengt em vanoawend mear langs. Hee krig ’n jas oet en wördt netjes kloar ‘e maakt. Loat em nog ’n paar daage hangen, dan kan ‘e ofstearven. Met dat en dat mö’j em volstoppen a’j ’n moal lekker wilt etten.” ’t Lik miej nich wat, mear wiej zölt zeen.
Noe mö’j oawer smaken nich disselen, mear allenig dee griespeerse kluur al en dee loch! Nen gratis hazen, och ie möt em mear etten, mear lekker is aans. Maak miej mear wakker vuur nen vetten gerookte rivieroal.

Afb. 01

(–> naar PDF versie van deze publicatie)

(–> naar Inhoudsopgave 2020-03)

(–> naar Boorn & Boerschop pagina)