Auteur: A. Slot-Platenkamp
De eerste kerk
De berichten over de eerste kerk in Bornerbroek zijn zeer schaars. We weten niet eens hoe hij er uitgezien heeft. Ook de juiste stichtingsdatum kennen we niet. Wat we wel weten is, dat reeds in 1799 de eerste pastoor te Bornerbroek werd benoemd. Dat was Johannes te Winkel, afkomstig uit Tubbergen. Hij zal bij de bouw van de eerste kerk wel een belangrijke rol
hebben gespeeld. In elk geval is de kerk in het begin van de 19° eeuw n.1 in 1800 of 1803 gesticht. Niets weten we over het uiterlijk. Wel over de plaats waar hij kwam. Deze plaats, waar de huidige kerk is te zien, is min of meer toevallig gekozen. Er is n.l. een overlevering waarin verteld wordt over de keuze van de plaats waar de kerk zou komen.
Men vertelt dan dat men met paard en wagen, die was volgeladen met stenen, op weg was naar de plaats van de nieuw te bouwen kerk. De weg was slecht en paard en wagen bleven in de modder steken. De wagen verzakte en sloeg om zodat alle stenen er vanaf schoven. De ravage overziende, besloot men de stenen niet meer op te laden en de kerk ter plekke te bouwen !! ! Als dit voorval niet had plaatsgevonden zou de kerk nu misschien wel verder richting Almelo gestaan hebben…
Blijkbaar was de kerk snel te klein of waren er andere problemen want in 1834 werd de kerk al onder handen genomen, verbeterd en omgebouwd in “Waterstaatsstijl”. Een veel gevolgde stijl naar ontwerp van het Departement van Rijkswaterstaat, nadat de bouw van Katholieke kerkgebouwen weer toegestaan werd en in veel gevallen zelfs met financiële ondersteuning van het Rijk gebouwd. Dit i.v.m. de naasting in het verleden van veel kerkgebouwen door de toenmalige “Gereformeerden” tijdens de “Hervorming” rond 1600. De z.g. Waterstaatsstijl is een oneigenlijke benaming voor de laat classicistische, soms reeds enigszins eclectische, bouwtrant waarin de meeste kerken in de periode tussen 1813 tot 1855 zijn opgetrokken. Dat wil zeggen, een relatief brede voorgevel met een iets vooruitspringende middenpartij waarin meestal de toegangsdeuren. De gevel van boven is afgewerkt met een brede lijst en bekroond met een toren met een achthoekige z.g. lantaarn waarop een ingesnoerde naaldspits.
De verbouwing van 1834 heeft pastoor Te Winkel helaas niet meer mee mogen maken. Hij stierf reeds op 16 december 1812 en werd opgevolgd door Joh. Henricus Bloemen, geboren te Delden. Pastoor Bloemen werd echter reeds in 1829 opgevolgd door Wilhelmus Kemerink die in 1834 de kerk verbouwde.
A. Slot-Platenkamp.
(–> naar PDF-versie van deze publicatie)
(–> naar Inhoudsopgave 2004-01)
(–> naar Boorn & Boerschop pagina)