Boorn & Boerschop 2003-01: UIT HET AANTEKENBOEK VAN J.B. SCHOEMAKER 6

Behalve een rekeningenboek liet dokter Schoemaker (geb. 1799, overl. 1879) ook een aantekenboek na. Het boek begint in 1848 en loopt door tot 1875. Enige van de aantekeningen in het Dagboek komen in deze kleine reeks aan de orde.

Auteur: J.B.F. Leuverink

De vorige aflevering in deze serie handelde over de uit Groenlo afkomstige scheepsheel­meester A.H. Schoemaker die in 1781 de slag bij de Doggersbank meemaakte en in 1788 een schipbreuk voor de kust bij Petten overleefde. Na deze schipbreuk zegt hij de Marine vaarwel. Terug in Groenlo blijkt er van zijn familie niemand meer in leven. Ook zijn moeder is niet meer.
Wat zijn beweegredenen zijn geweest om zich nog datzelfde jaar als heelmeester-chirurgijn in ons dorp te vestigen zal altijd wel een raadsel blijven. Wel is bekend dat hij al eerder in Borne moet zijn geweest. Hij moet een plezierig man zijn geweest, deze dokter in zijn chique 18de-eeuwse kleding en met zijn lange haren in een vlecht. Hij zal zeker een aandacht trekkende verschijning in ons dorp zijn geweest.
Hij is ook de man waarvan het verhaal gaat dat hij bij zijn ochtendwandeling door het dorp de papagaai van ’n huiswever een woord leerde. Het dier hing onder de oversteek van het huis van de wever en telkens als de dokter er langs kwam zei hij “tutenweaver”. Dat wil zoveel zeggen als “pruts­ wever” of “stoethaspel”. Men kan zich dus voor­ stellen dat de wever er niet erg blij mee was toen het beest het nieuw geleerde woord luidruchtig verkondigde…

Afb. 01: De dokter tijdens zijn ochtendwandeling bezig met spraakles …

Na een kleine tien Jaar a s vrijgezel door het leven te zijn gegaan huwt hij met Herningild, dochter van Joannes en Janneke Knijpers, niet bepaald onbemiddelde mensen. In het dagboek van de zoon van Schoemaker, Johannes Bernardus op folio 92 het volgende: Antonius Hendricus Schoemaker, oud chirurgijn Majoor in de Hollandse Mariene laatstelijk genees en heelkundige te Borne, gehuwd met Hermina (Herningild) Kuiper uit wiens huwelijk zijn geboren:

  1. Johannes Bernardus, den 3 Junij 1799
  2. Antonius Hendricus, den 14 April 1802 obiit
  3. Johanna Marija, den 23 Augustus 1806 obiit
  4. Jacobus Andreas is geboren den 29 october 1807
  5. Franciscus is geboren den 3 april 1809 obiit

Jacob huwde met Aleida ten Winkel van Tubbergen den 11 febr. 1847 uit wiens huwelijk zijn geboren:

  1. Johannes Hendricus den 17 october 1849
  2. Hermina Marija 14 april 1851
  3. Johanna Marija 11 febr 1853 obiit
  4. Bernardus Johannes 14 junij 1855
  5. Johanna Marija 6 october 1857

1798 zijn getrouwd Antonius Hendricus Schoemaker geboren te Groenlo met 24 julij Hermina Kuiper door H Lammering, R.C. Pastoor te Borne.
1837 Vader overleed den 17 januari 1837 in den ouderdom van 83 jaar. In een oud Evangelieboek stond dat hij gedoopt was in een boerenhuis aan de weg van Groenlo naar Neede, dat toen in ’t geheim gebeuren moest, zoude vader 85 jaar zijn geworden. Zijn geboortedag was op 18 maart.
1848 Moeder is overleden 6 februari 1848 in den ouderdom van 82 jaar.
1847 Toon is overleden den 3 juli 1847
1806 Johanna Marija is overleden den 30 Augustus 1806
1809 Franciscus overleed den 14 oogstmaand 1809

Gezien de toevoeging obiit waren enkelen kennelijk reeds overleden op het moment dat folio 92 werd geschreven. Het overlijden van broer en zusters werd verderop in dit stuk, naast die van zijn ouders, nader beschreven.

J.B.F. Leuverink.

Voor U gelezen (met prijzen uit 1924):

Afb. 02:

Opmerking “Veertig jaar later”

Het jubileumboekje “Veertig jaar later” is kennelijk goed bestudeerd. Zo kregen we van ons medelid J. Gloerich, als aanvulling op het artikel van J. Hoogeboom over blikseminslag in de oude kerk, de opmerking dat de door ons niet vertaalde Griekse kreet:

Afb. 03:

door hem geïnterpreteerd wordt als “zonder polsslag”.

Wij danken hem voor deze opmerking waarvan de strekking prima past in het verhaal.

(–> naar PDF-versie van deze publicatie)

(–> naar Inhoudsopgave 2003-01)

(–> naar Boorn & Boerschop pagina)