Auteur: R. van Goethem
Nu een verhaal over een soldaat van Napoleon en een jonge bruid. Mijn schoonvader Antoon Wegter, bijgenaamd “Toon van de Steern”, geboren op 5 maart 1896, herinnerde zich dat hij als kleine jongen in hun tuin was toen daar Ernest Peters aan het spitten was. Ernest was een broer van zijn oma, Anna Peters, die gehuwd was met Frans Morselt.
Ernest, in Borne geboren in 1831 in huis nummer 38, vertelde aan kleine Toon dat zijn vader, Albert Peters, vanuit Hex, in Belgisch Limburg, met Napoleon en zijn manschappen mee moest naar Rusland. De Russische legers trokken steeds terug en probeerden zich te onttrekken aan een veldslag. De Fransen hadden enorm veel last van de hitte van de dag en de aanvoer van goederen ging moeilijk. De Russen verbrandden alles achter zich. Enige tijd later, op 7 september 1812, verloor Napoleon meer dan 50.000 man in de slag bij Moskou. Na die slag was Albert gewond op het slagveld achtergelaten. ‘s Avonds kwamen de Russen terug om de gewonden te doden. Zij staken Albert met de bajonet precies tussen arm en borstkas en hij bleef leven.
Terwijl Napoleon doortrok, kneep Albert Peters er tussenuit. Een maand later werden de troepen van Napoleon overvallen door de winter en trokken terug. De bermen van de wegen lagen bezaaid met lijken en paardenkadavers. De Russen trokken voor hen uit om alles wat bruikbaar voor hen was te verwoesten. Vooral bruggen moesten het ontgelden. Veel soldaten in hun zomeruniformen bevroren. Alleen de allersterksten bleven over en kwamen Rusland weer uit.
In 1824 dook Albert Peters in Borne op. Of hij rechtstreeks uit Rusland kwam, of rondgezworven had in Polen of Duitsland, of dat hij eerst naar zijn geboorteplaats Hex in Belgisch Limburg is geweest (België is pas in 1839 losgemaakt van Nederland) weten we niet. Hij kwam in elk geval aan in “De Gouden Schaaf’ de stalhouderij en herberg in het midden van het dorp Borne. Met een goede babbel? Met sterke verhalen? Hij had natuurlijk wel wat meegemaakt.
In elk geval zag de baas van “De Gouden Schaaf’, Antonie Stork, wel wat in hem toen hij hoorde dat Albert Peters van beroep geneverstoker en catoenspinner was. Albert bleef. Hij bracht het hoofd
van Berendien, de 16-jarige en enige dochter van de baas, op hol. Berendien raakte zwanger van de 34-jarige ex-soldaat. Vader Antonie Stork en moeder Johanna Ezendam zullen hun bedenkingen wel hebben gehad. Zes jaren voordien waren ze uit Enschede gekomen. De zaken liepen goed maar toen bleek ze zwanger. Maar goed, Berendien adoreerde Albert.
Albert en Berendien gingen op 19 oktober 1829 om 11 uur naar het gemeentehuis. Burgemeester Lantman zelf was ambtenaar van de burgerlijke stand. De vader van Albert Peters was overleden en moeder gaf schriftelijk toestemming. Zij woonde in het nu Belgische Hex. Te ver voor haar om te reizen. Berendien werd vergezeld door haar ouders. Getuigen bij het huwelijk waren: Jan Jordens, 41 jaar, onderwijzer (de overbuurman van huis No. 39), Hendrik Jan Ensink, 28 jaar, wever (van huis No. 36, schuin tegenover), Antonie Hendrikus Schoemaker, arts (de eerste in Borne) 70 jaren oud (overbuurman van huis No. 11) en Frans Mulder, daghuurder, 67 jaren oud (van huis No. 34).
Het feest van het jonge paar was op die dag in 1825 uiteraard in “De Gouden Schaaf’. Het paar kreeg drie kinderen: Maria, Anna en Ernest. Bij de volkstelling van 1830 zien we als bewoners op huisnummer 38 (De Gouden Schaaf):
Albertus Peters 39 j.; Berendina Stork 20 j.; Antonie Stork 54 j.; Johanna Ezendam 44 j.(allen gehuwd) en Maria Peters 4 j.; Anna Peters l½j. en Ernest Peters (bijna) 1 j. (allen ongehuwd).
Maria overleed ongehuwd in 1864, 38 jaren oud. Anna, geboren op 1-6-1828, huwde in 1849 met Frans Morselt. Ernest woonde later schuin tegenover “De Gouden Schaaf’ aan de Juurenstraat (later Brinkstraat). Na zijn huwelijk in 1865 met Cornelia Ebbinkhof woonde hij aan de Ennekerdijk in huis No. 28. Hij was koperslager, kreeg 1 zoon en 2 kleindochters. De zoon verhuisde naar Wierden. In 1887 werd Ernest weduwnaar en overleed in 1911 in het ziekenhuis in Delden.
Toen ik wat van de geschiedenis van Antonie Stork vertelde aan tante Susan, de moeder van de huidige aannemer Theo Morselt, zei ze : “Nu begrijp ik waarom ze Antoon (haar man) nog wel eens “Storks Antoon” noemden.
R. van Goethem.
(–> naar PDF-versie van deze publicatie)
(–> naar Inhoudsopgave 2003-01)
(–> naar Boorn & Boerschop pagina)