Nadere algemene, voor Twente belangrijke, gegevens uit de familiekroniek van Woolderink worden in deze artikelenserie behandeld. Thans wordt het hofhorige recht besproken.
Auteur: H.A.M. Woolderink
De erfwinning van hofhorige boerderijen
Het recht van erfwinning wordt in het Hofrecht geregeld in artikel 15. Als man en vrouw overleden zijn, vererft het erve aan de naaste bloedverwant, die de naam van het erve draagt. Meestal is het de oudste zoon of dochter die opvolgt. Deze moet dan wel binnen één jaar een verdrag sluiten met de landrentmeester van Twente over een behoorlijke erfwinning. Daarvoor moet eenmalig een flinke vergoeding betaald worden. Als bewijs van betaling ontvangt de nieuwe generatie een erfwinningsbrief, waarvan het erve weer tot het overlijden van de langstlevende gebruikt mag worden tegen zeer lage pacht.
De eerst bekende erfwinning van het erve Woolderink hebben we in een vorige aflevering van deze serie al genoemd. Nadat Arend Woolderink in 1604 overleden is, doet zijn zoon Wessel Woolderink in 1605 erfwinning. De erfwinningsbrief of een kopie daarvan is niet bewaard gebleven. Wel weten we uit de rekening van de landrentmeester dat voor de erfwinning 8 goudgulden, ofwel fl. 11,20 betaald is. Dat is een laag bedrag, maar het is te verklaren doordat Twente in die periode strijdtoneel is. Afwisselend trekken dan Staatse en Spaanse troepen door het gebied en richten grote schade aan. Boeren worden gebrandschat en hun paarden gestolen. Uit het verpondingsregister van 1601 blijkt dat maar een gedeelte van het bouwland van het erve Woolderink in gebruik is en dat geldt ook voor andere boerderijen in Rectum.
De daarna volgende erfwinning is van 1642. Een kopie van de erfwinningsbrief is opgeschreven in het Hofboek van Delden en het is tevens de enige brief waarvan de inhoud bewaard is gebleven. Daarom gaan we er in de volgende aflevering wat uitgebreider op in.
De erfwinning wordt gedaan door Rolf Woolderink en zijn vrouw Swenne. Rolf is niet de zoon van Wessel want volgens het Hofboek doet hij op Hemelvaartsdag 1643 opvaart op het erve Woolderink als Roeleff Smeijnck, vrij geboren op het erve Smeijnck. Swenne woont dus al op het erve Woolderink en Rolf trouwt er bij in. De rentmeestersrekening vermeldt als betaling: Roeloff Woelderinck, synde een arm man, van erfwinning fl. 40,00.
H.A.M. Woolderink.
(–> naar PDF-versie van deze publicatie)
(–> naar Inhoudsopgave 2001-02)
(–> naar Boorn & Boerschop pagina)