Boorn & Boerschop 1998-02: ONZE OUDE STEPHANUSKERK NADER BEKEKEN 5

Auteur: A.A.ten Kate

Bevrijding “Overwin het kwade door het goede”

Deze keer willen wij een, jammer genoeg, vervaagde muurschildering wat nader bekijken. Het gaat om de ruiter op het witte paard, geschilderd links voorbij de zijgang. Omdat het niet goed mogelijk is er een duidelijke foto in zwart/wit van af te drukken heb ik er een andere foto bij gezocht van deze figuur, die al eeuwenlang het zinnebeeld is van de strijd tussen goed en kwaad.

St. Joris is de ruiter op het witte paard, die met succes de strijd aanbindt tegen de draak (= duivel/oorlog). Rond de persoon van Joris ontstonden zowel in het oosten als in het westen vele legenden. In de 11e eeuw de legende van zijn gevecht met de draak. Over deze legende straks meer. Eerst gaan wij eens kijken of wij nog herkennen wat er is afgebeeld.

Afb. 01:

Joris met nimbus (= stralenkrans), gekleed in geelkleurige wapenuitrusting. Zittend op een wit paard, in gestrekte pas naar links. Aan zijn linkerkant een schild, dat hij voor de borst houdt. In zijn rechterhand een lans, die hij schuin naar beneden in de muil van een rode kronkelende draak heeft gesto­ken. De draak bevindt zich onder het paard. Rechtsboven, een geknielde vrouwenfiguur gehuld in een rood gewaad. Voor haar; een wit schaap dat evenals de prinses door de draak zou moeten worden verslonden.
Volgens de legende zou Joris in zijn geboortestreek, waar jaarlijks kinderen aan een draak moesten worden opgeofferd, zich hebben gemeld om het gevecht met het monster aan te gaan. Overtuigd van zijn goede zaak bond hij de strijd aan met de draak en wist deze uiteindelijk te doden. Als we nadenken, valt het niet moeilijk in de draak het nazi-monster te zien, in de vrouw en het lam de onschuldige slachtoffers van wereldoorlog II en in St. Joris de strijdkrachten die de overwinning wisten te behalen.

Nog even terug naar wat over St. Joris bekend is. Hij is de patroon van Engeland. Oorspronkelijk werd hij in Lydda, Palestina, vereerd. Hij zou een officier zijn geweest afkomstig uit Cappadocië, die onder keizer Diocletianus werd gemarteld en omgebracht. Zijn cultus werd eerst verbreid door pelgrims naar Palestina, later vooral door de kruisvaarders. Met zekerheid is echter weinig over hem bekend.
St. Joris werd de beschermheilige van de ridders, met name van de kruisvaarders, van de cavalerie, de padvinders en de verkenners. Ook de boeren kozen hem als patroon vanwege zijn naam: St. Joris is in het Latijn “Georgius” en in het Grieks “Geoorgos” (= landman). Jammer dat de kleuren zo vervaagd zijn, maar de symbolen waar Joris voor staat vervagen nooit !

A.A. ten Kate.

(–> naar PDF-versie van deze publicatie)

(–> naar Inhoudsopgave 1998-02)

(–> naar Boorn & Boerschop pagina)