Boorn & Boerschop 1998-02: NOGMAALS DE “ANTIEKE HOUDER”

Auteur: J. Hoogenboom

In het artikel van A. ten Kate over de oude kerk, in B en B, jrg. 8, No. 1 is op pag. 30 de foto van de antieke houder door onze drukker helaas ondersteboven afgebeeld. Onze excuses hiervoor. De heer J. Hoogenboom, en enkele anderen, wezen ons op deze fout.

Afb. 01: De foto van de antieke houder zoals deze behoort te worden afgedrukt

Bovendien geeft Hoogenboom enig commentaar op de omschrijving van deze houder. Hij schrijft over het gebruik ervan o.a. het volgende: “Nog minder dat des­kundigen het eerst onlangs eens werden over het eigenlijke gebruik ervan”. Dat gebruik is in elk geval anders dan vermeld, maar het juiste gebruik kan niet met zekerheid worden vastgesteld.

Voor de “waterglashouder” die boven de kansel hangt, is in overleg met de Stichting Kerkelijk Kunstbezit de navolgende beschrijving overeen gekomen:

Waterglashouder. In de inventarislijst onder nummer 29 ten onrechte genoemd offerschaaltje, hoogte 3,3 cm, diameter 9,5 cm, lengte arm 12 cm; koper. Het heeft een z.g. golvende arm met bladwerk en is met een vaasvorm tegen de wand bevestigd. Op de vaasvorm aan de bovenzijde een pijnappel en aan beide zijden een ramskop. De arm van de houder is in “Empire-stijl” uit ongeveer het eerste kwart van de negentiende eeuw. Het ronde bakje heeft een verdikte bovenrand met een, mogelijk later aangebrachte, geprofileerde cilindrische ring.

De arm kan in zijn oorspronkelijke vorm hebben gediend als houder van een kandelaar en het bakje zou er later zijn bijgemaakt om, ja inderdaad, het glas water voor de Dominee te dragen. Het geheel kan eigenlijk geen zandloper dragen en kan voor dit doel dus ook geen houder zijn geweest. Dit mede omdat de diameter van de zandloper veel groter is dan die van het bakje. Deze zou gevaar lopen er af te vallen. Zandloper-houders werden overigens al niet meer gemaakt in de negentiende eeuw.

J. Hoogenboom.

Afb. 02:

(–> naar PDF-versie van deze publicatie)

(–> naar Inhoudsopgave 1998-02)

(–> naar Boorn & Boerschop pagina)