Auteur: Drs. G. ter Braak
Bouwvergunningen van vroeger kunnen soms verassend veel informatie opleveren. Gewoonlijk komen we alleen iets te weten wanneer en hoe een bepaald pand is gebouwd. Een enkele maal levert het meer op zoals een bouwvergunning uit 1913:
Voorgenomen een adres van de directie der N.V. Stoom-Spinnerijen en Weverijen v/h S.J. Spanjaard te Borne, waarbij vergunning gevraagd wordt tot het oprichten van een dubbel woonhuis op haar perceel aan den Hengeloschen straatweg, kad. bekend in sec tie D, nr. 2441, alsmede tot het plaatsen van een ijzeren hekwerk in de voor het perceel vastgestelde rooilijn” verlenen burgemeester en wethouders de gevraagde vergunning op 4 oktober 1913 onder nr. 315/130.
Het betreft de dubbele woning thans genummerd Grotestraat 129/Aanslagsweg 53. Op de hierbij afgedrukte ansichtkaart van de Hengeloschestraat (richting Hengelo) ziet U rechts het bewuste pand dat, zoals Uzelf kunt zien, in de laatste fase van de bouw verkeert. Verderop rechts het café van Höften Gaike, op de plaats waar nu een plantsoentje is op de hoek van de Aanslagsweg, Morseltdijk en de huidige Grotestraat, zoals de toenmalige Hengeloschestraat nu heet.
Bij de bouwaanvraag wordt niet alleen een bouwtekening overlegd, maar – wat interessanter is! – ook een aparte situatietekening (met het zuiden boven!). Het te bouwen dubbel woonhuis is hierop gearceerd ingetekend. Verder zijn er de genummerde gebouwen op aangegeven die gesloopt zullen worden. Uit nader onderzoek blijkt dat het gebouw aangeduid met D 2440 de voormalige damastfabriek van Spanjaard was: we bevinden ons dan ook op het vroegere fabrieksterrein van de Fa. Spanjaard. Overigens werd reeds in 1864 de nieuwe (stoom)fabriek van Spanjaard gebouwd aan de Spoorstraat (de tegenwoordige Stationsstraat).
Dankzij het personeelsblad van Spanjaard “Spinspan”, eerste jaargang No. 7, van November 1946, beschikken we over een foto van de voormalige damastfabriek, gezien vanaf de Aanslagsweg. De foto dateert waarschijnlijk uit 1913, het jaar waarin de bouwvergunning werd aangevraagd voor de dubbele woning op de hoek van de Aanslagsweg en de Hengeloschestraat waarbij tevens sprake is van de sloop van de bestaande oude bebouwing.
Het bestek voor het gehele project omvatte 37 pagina’s. Hierin waren het Bestek en de Voorwaarden vastgelegd, behorende bij de bouwaanvraag van 27 Augustus 1913, door de ontwerper Arend G. Beltman, Civiel Ingenieur en Architekt te Enschede. Het boekje “Bestek en Voorwaarden” werd gedrukt bij de Electrische drukkerij J.C. Heise te Borne. Een deel van de inhoud zullen we afdrukken bij het vervolg van dit artikel in de volgende aflevering van Uit de archiefkast.
Ger ter Braak.
(–> naar PDF-versie van deze publicatie)
(–> naar inhoudsopgave 1992-02)
(–> naar Boorn & Boerschop pagina)